Projekt GreenNanoBone Projekt GreenNanoBone ma na celu opracowanie i walidację zrównoważonych, biokompatybilnych, bioaktywnych i przeciwdrobnoustrojowych materiałów 4D w celu stymulacji regeneracji kości i tkanek, pochodzących z roślinnych nanocząsteczek ekstrahowanych z odpadów ziemniaczanych. Ten interdyscyplinarny projekt jest finansowany kwotą około 8,6 mln euro przez Unię Europejską i koordynowany przez Uniwersytet w Liverpoolu. W ciągu najbliższych 4 lat opracuje przełomowe technologie leczenia, przyczyniając się tym samym do zrównoważonej przyszłości poprzez promowanie gospodarki o obiegu zamkniętym.

MRONJ występuje, gdy czynniki ukierunkowane na kości (BTA), takie jak bisfosfoniany — niezbędne do zapobiegania przerzutom do kości u pacjentów z rakiem piersi, prostaty i płuc — powodują postępujące niszczenie tkanki kostnej szczęki, co prowadzi do przewlekłego bólu, infekcji i trudności w jedzeniu. Obecnie MRONJ dotyka około 6000 osób w UE i Wielkiej Brytanii rocznie. Wraz ze wzrostem liczby osób, które przebyły chorobę nowotworową, wzrasta również liczba przypadków MRONJ — co wymaga nowych i skutecznych terapii. Obecne metody leczenia są ograniczone i często polegają na długotrwałym stosowaniu antybiotyków, co przyczynia się do rosnącego zagrożenia opornością na środki przeciwdrobnoustrojowe.

GreenNanoBone ma na celu opracowanie precyzyjnego, mało inwazyjnego podejścia do leczenia regeneracji tkanek. Konsorcjum koncentruje się na tworzeniu zrównoważonych, biokompatybilnych, bioaktywnych i przeciwdrobnoustrojowych hydrożeli 4D — materiałów możliwych do wstrzykiwania lub drukowania, zaprojektowanych w celu wspomagania regeneracji kości i tkanek miękkich. Pochodzące z odpadów roślinnych przemysłu spożywczego, te innowacyjne materiały zostaną zoptymalizowane przy użyciu sztucznej inteligencji i zweryfikowane w modelach przedklinicznych, aby zapewnić bezpieczeństwo, skuteczność i zgodność ze standardami produkcji medycznej. Ostatecznie GreenNanoBone nie tylko poprawi życie pacjentów z MRONJ, ale także położy podwaliny pod leczenie innych schorzeń układu kostnego, takich jak osteoporoza i złożone złamania, jednocześnie wspierając zrównoważony rozwój i innowacje w europejskiej opiece zdrowotnej.

W projekt zaangażowanych jest łącznie 18 europejskich partnerów naukowych oraz firm. Spośród partnerów z Polski są dwie Uczelnie: GUMed oraz Uniwersytet Jagielloński. Liderem konsorcjum jest University of Liverpool, a koordynatorką projektu dr Katarzyna Gurzawska-Comis z University of Liverpool i Aarhus University. Badania prowadzone na naszej Uczelni w Zakładzie Embriologii (medreg.gumed.edu.pl) pod kierunkiem prof. Michała Pikuły będą obejmowały m.in. analizę bezpieczeństwa oraz efektywności nowych biomateriałów w warunkach in vitro.

„Dzięki GreenNanoBone nie tylko zajmujemy się pilną potrzebą kliniczną — rozważamy na nowo, w jaki sposób nowe rozwiązania medyczne mogą być opracowywane w sposób skuteczny, zrównoważony i społecznie odpowiedzialny” — mówi dr Kasia Gurzawska-Comis; „Łączymy medycynę regeneracyjną ze sztuczną inteligencją, a także integrujemy nauki społeczne i ekonomię zdrowia, aby zapewnić szeroki wpływ i praktyczną możliwość realizacji. Dzięki naszemu unikalnemu podejściu mamy nadzieję zainspirować inne firmy do eksploracji świata przyrody w celu znalezienia zrównoważonych rozwiązań”.

Interdyscyplinarne podejście projektu łączy partnerów z całej Europy, w tym chemików, naukowców zajmujących się biomateriałami, biologów, klinicystów, socjologów i ekonomistów zdrowia, współpracujących ze sobą w różnych dyscyplinach i sektorach. GreenNanoBone ilustruje synergię między klastrami filaru II Horyzontu Europa, zajmując się niewystarczająco zaspokojonymi potrzebami zdrowotnymi pacjentów onkologicznych (Klaster 1: Zdrowie), promując neutralne dla klimatu i stosowane w obiegu zamkniętym metody produkcji opartej na biologii (Klaster 5: Klimat, Energia i Mobilność) oraz przekształcając odpady żywnościowe pochodzące z rolnictwa w materiały medyczne o wysokiej wartości (Klaster 6: Żywność, Biogospodarka, Zasoby Naturalne, Rolnictwo i Środowisko). Wykorzystując pozostałości pulpy ziemniaczanej z przemysłu skrobiowego do opracowywania zaawansowanych biomateriałów, GreenNanoBone przyczynia się do Zielonej Transformacji Europy. Ten model „projektowania dla gospodarki cyrkularnej” ma na celu zmniejszenie śladu środowiskowego produkcji medycznej, umożliwiając dostosowanie jej wielkości do potrzeb, oraz zapewniając czyste metody wytwarzania.

W dniach 30 czerwca – 1 lipca 2025 roku przedstawiciele konsorcjum spotkali się na Gdańskim Uniwersytecie Medycznym na Kick-off meeting, aby zaprezentować swoje role w projekcie oraz lepiej się poznać. Spotkanie to zainaugurowało czteroletnią współpracę międzynarodowego konsorcjum, które łączy ekspertów z różnych dziedzin nauki i przemysłu.

Przewidywany okres realizacji projektu: 1.06.2025-31.05.2029
Koordynator projektu: The University of Liverpool, Wielka Brytania
Finansowanie:8,6 milion EUR

Więcej informacji na stronie : https://greennanobone.eu/

“Funded by the European Union. Views and opinions expressed are however those of the author(s) only and do not necessarily reflect those of the European Union or Horizon Europe Programme. Neither the European Union nor the granting authority can be held responsible for them.” / Finansowane przez Unię Europejską. Poglądy i wyrażone opinie są jednak wyłącznie poglądami autora (autorów). i niekoniecznie odzwierciedlają przepisy Unii Europejskiej lub Programu Horizon Europe. Unia Europejska, ani organ przyznający pomoc nie mogą ponosić za nie odpowiedzialności”